Menu

Jaren 1943-1953

Het korte leven van Hildo Cohen

Hildo Cohen.

Hildo Cohen was lid van RC ’t Gooi. Zijn naam en die van nog een Cohen, Albert, staat op de RC ’t Gooi ledenlijst van 20 juni 1944. Ze waren broers en woonden op het adres Lingenskamp 15 in Laren. Hildo was zo’n 2 ½ jaar ouder dan Albert. Opmerkelijk: twee keer die nadrukkelijk joodse achternaam, midden in de bezettingstijd. Konden de Cohens “open en bloot” lid zijn van de rugbyclub? Hadden ze misschien niet-joodse voorouders? Werden ze daarom door de Duitse bezetters niet als (volbloed) joden beschouwd? Op een ledenlijst van kort na de oorlog staat slechts één Cohen vermeld: Albert. Wat was er gebeurd met Hildo Cohen? Had hij “gewoon” zijn lidmaatschap opgezegd? Of was hij misschien op de een of andere manier slachtoffer van de oorlog geworden? We gingen op zoek.

Het RC ’t Gooi-archief leverde een ongedateerd briefje op – uit 1944, weten we aan de hand van andere documenten – van Bob aan Ben. Bob was J.A.J. de Jonge, destijds secretaris van de Nederlandse Rugbybond, eerder voorzitter en later erelid van RC ’t Gooi. Ben was Ben Hosman, destijds secretaris van RC ’t Gooi en later óók erelid. Daarin werden de beide Cohens genoemd.

De grafsteen van Hildo Cohen op begraafplaats Woensbergweg Blaricum.

Google leverde op, dat Hildo Cohen geboren werd op 12 augustus 1921 in Bergen en is overleden op 12 februari 1945 in Blaricum. Dat was midden in de hongerwinter. Hij was toen precies 23 jaar en 6 maanden oud. En het vermoeden bleek te kloppen. Het had met de oorlog te maken. Dit blijkt uit een artikel over Hildo Cohen in Deelgenoot 81 van de Historische Kring Blaricum. Hildo maakte deel uit van een ondergrondse knokploeg. Volgens de ene bron moest hij in een schuur in Blaricum aardappelen ophalen en werd hij daarbij door de Grüne Polizei doodgeschoten.

Blaricum, Fransepad 1 (rechtsboven), op de voorgrond Eemnesserweg 1.

 

 

 

 

 

Een andere bron stelt, dat hij op 12 februari 1945 bij een overval op een zwarthandelaar werd doodgeschoten. Een derde verhaal – door de Historische Kring Blaricum genoteerd uit de mond van oud-Blaricummers – is, dat het mis is gegaan bij een poging voedsel te vragen/stelen bij een Blaricumse boer. Het adres Fransepad 1 werd daarbij genoemd. Hildo zou in de ontstane paniek de verkeerde uitgang hebben genomen. Daardoor zou hij recht in de armen van de gealarmeerde Grüne Polizei zijn gelopen. Die waren aan de overkant op de Eemnesserweg 1 ingekwartierd.

Berichtje uit de Gooi- en Eemlander van 15 april 1939

Hij werd beschoten en geraakt. Zwaargewond is hij naar het ziekenhuis vervoerd. Onderweg is hij overleden. Bij zijn overlijden staat een tijdstip vermeld, namelijk 5.00 uur. Het geheel heeft zich dus waarschijnlijk ´s nachts afgespeeld. De verschillende verhalen sluiten elkaar niet uit, al kan het natuurlijk best zijn, dat er maar een of twee van de drie (gedeeltelijk?) kloppen. Wie zal het zeggen?

De broers Cohen hielden van schaken, blijkt uit krantenberichtjes uit 1939. In april 1939 speelde A.M. van Epen simultaan tegen 23 tegenstanders. Hij won 18 partijen en speelde er één gelijk. Hildo Cohen was een van de vier van wie hij verloor.

Graf Hildo Cohen op de erebegraafplaats in Loenen.

Hildo was werktuigkundige van beroep. Hij was ongehuwd. Na zijn dood mocht zijn familie hem niet meer zien. Hij werd begraven op de algemene begraafplaats aan de Woensbergweg in Blaricum, waar later ook zijn ouders begraven werden. Later werd zijn graf geruimd.

Hildo werd herbegraven op het Ereveld in Loenen, op de Veluwe. Zijn grafmonument op de begraafplaats in Blaricum is daar op verzoek van de plaatselijke Historische Kring nog steeds te zien.

De neven Walt Jongman en Rein Koopmans in militair uniform in 1940, in de tuin van huize Koopmans, Naarderweg 2 in Blaricum.

Albert Cohen overleefde de oorlog. Hij was in de periode 1971- 1975 eindredacteur van het NTS Journaal. Hij staat op een foto, gemaakt door de bekende fotograaf Ed van der Elsken op 26 oktober 1982. Hij was toen eindredacteur van het “satelliet-Journaal”. Opmerkelijk is, dat de gebroeders Cohen neven waren van onze oerleden Rein Koopmans en Walt Jongman. Van hen wisten we al, dat het neven van elkaar waren. Ook toen was RC ´t Gooi dus al een echte familieclub.

Albert Cohen overleed in november 2017. Op 10 november 2017 plaatsten zijn oud-collega´s – waarvan enkelen met zeer bekende namen – een afscheidsadvertentie in de Volkskrant.

Toevoeging 10 november 2018
Sinds het publiceren van bovenstaand verhaal (op 20 maart 2018) is er een nieuw, uitgebreid en zeer lezenswaardig artikel over Hildo Cohen verschenen. In Deelgenoot 86 (van voorjaar 2018) van de Historische Kring Blaricum beschrijft Peter Bruin in “Een dode op het Fransepad” de resultaten van zijn onderzoek naar Hildo Cohen. Daaruit blijkt o.a. dat de gebeurtenissen op onderdelen toch anders zijn verlopen dan oorspronkelijk gedacht. Zo is Hildo Cohen niet op weg naar het ziekenhuis overleden, maar ter plekke, op het Fransepad.  Hij was vermoedelijk via iemand van Rugby Club ´t Gooi in aanraking gekomen met het verzet. De KP-sabotageploeg Laren-Blaricum-Eemnes waartoe hij behoorde had onder meer Bob Zwart en mogelijk ook Willy Roegiest als leden: beiden rugbyers van RC ´t Gooi. Hun rugbyende neven Walt Jongman en Rein Koopmans hadden de broers Cohen gevraagd of zij ervoor voelden om bij ´t Gooi te komen rugbyen. Nadat Hildo was omgekomen bij de actie van de knokploeg verliet het gezin Cohen voor alle zekerheid hun Larense woning. Ze trokken in bij de familie Koopmans in Blaricum. Maar de Duitsers toonden geen belangstelling. Ze keerden daarom na korte tijd terug naar hun woning aan de Lingenskamp.

Meer weten over RC ’t Gooi in oorlogstijd? Ga naar:

RC ’t Gooi in oorlogstijd

Bussumse Sportweek 1941

Lex Smidt

Henk Ulrici

Bep van Kooten

 

 

 

 

Comments are closed.